ભજન

ભિક્ષા દેને મૈયા પિંગળા,
જોગી ઉભો છે તારે દ્વાર.. મૈયા પિંગળા..

ભેખ રે ઉતારો રાજા ભરથરી,
હૈયું કરે છે પુકાર.. રાજા ભરથરી..

કેમ રે જોવાશે ભેખ તમારો,
ખાવું ઝેર કટાર,
કેસર ચંદન છોડીને આવ્યા
ધર્મોના ભભૂત અવતાર.. રાજા ભરથરી..

લખ્યું જે લલાટે તે મિથ્યા ન થતું,
કરનારો કિરતાર
કંચનશી કયા રાખ થવાની
શોભે નહીં શણગાર.. મૈયા પિંગળા..

રંગ રેલાવો રાજા રણ મહેલમાં
રળવું રંગથાળ
દયા કરી મને છોડો ના એકલી
મારગ બીચ મજધાર.. રાજા ભરથરી..

જંગલના જોગી તો જંગલમાં ભટકે,
શોભે નહીં સંસાર
અલખ નિરંજનની ધૂણી ધખાવી
થવા ભવસાગર પર.. મૈયા પિંગળા..

વૈષ્ણવજન તો તેને રે કહીયે, જે પીડ પરાઈ જાણે રે.
પરદુઃખે ઉપકાર કરે તોયે, મન અભિમાન ન આણે રે.

સકળ લોકમાં સહુને વંદે, નિંદા ન કરે કેની રે.
વાચ કાછ મન નિશ્ચલ રાખે, ધન ધન જનની તેની રે.

સમદ્રષ્ટિને તૃષ્ણા ત્યાગી, પરસ્ત્રી જેને માત રે.
જિહ્વા થકી અસત્ય ન બોલે, પરધન નવ ઝાલે હાથ રે.

મોહ માયા વ્યાપે નહિ જેને, દ્રઢ વૈરાગ્ય જેના મનમાં રે.
રામ નામ શું તાળી રે વાગી, સકળ તિરથ તેના તનમાં રે.

વણલોભી ને કપટ રહિત છે, કામ ક્રોધ નિવાર્યા રે.
ભણે નરસૈયો તેનું દર્શન કરતા, કુળ ઈકોતેર તાર્યા રે.

સંતને સંતપણા રે મનવા નથી મફતમાં મળતા,

નથી મફતમાં મળતા રે એના મૂલ ચૂકવવા પડતાં.

                                  સંતને સંતપણા રે...

ભરી બજારે કોઈ વેચાણા. કોઈ તેલ કડામાં બળતા (૨)

કાયા કાપી કાંટે તોળી કોઈ હેમાળો ગળતા.

                                  સંતને સંતપણા રે...

કરવત મેલી માથા વેર્યાને કાળજા કાપીને ધરતા (૨)

ઝેર પીધાં ને જેલું ભોગવી સાધુડા સુળીએ ચડતા.

                                  સંતને સંતપણા રે...

પ્યારા પુત્રનું મસ્તક ખાંડીને ભોગ સાધુને ધરતા (૨)

ઘરની નારી દાનમાં દેતાં, જેના દિલ જરી નવ ડરતા.

                                  સંતને સંતપણા રે...

પર દુઃખેરે જેનો આતમ દુઃખીયો રુદિયો જેના રડતાં (૨)

માન મોહને મમતા ત્યાગી જઈને બ્રહ્મમાં ભળતા.

                                  સંતને સંતપણા રે...

ગુરુ પ્રતાપે ભણે પુરુષોતમ જેના ચોપડે નામ ચડતા (૨)

એવા સંતને ભજતા જીવડાં ભવના બંધન ટળતા.

                                  સંતને સંતપણા રે...

વીજળીને ચમકારે ... - ગંગાસતી

વીજળીને ચમકારે મોતી પરોવો રે પાનબાઇ !
અચાનક અંઘારા થાશે જી...
જોતજોતાંમાં દિવસ વયા ગયા પાનબાઇ,
એકવીસ હજાર છસો કાળ ખાશે જી…
વીજળીને ચમકારે ...

જાણ્યા જેવી આ તો અજાણ છે રે વસ્તુ!
અધૂરિયાને નો કે’વાય જી ...
આ ગુપત રસનો ખેલ છે અટપટો ને,
આંટી મેલો તો સમજાય જી …
વીજળીને ચમકારે ...

માન મેલીને તમે આવો રે મેદાનમાં!
જાણી લિયો જીવની જાત જી ...
સજાતિ વિજાતિની જુગતિ બતાવું ને,
બીબે પાડી દઉં બીજી ભાત જી ...
વીજળીને ચમકારે ...

પિંડ બ્રહ્માંડ્થી પર છે ગુરુ રે પાનબાઇ !
તેનો દેખાડું હું તમને દેશ જી...
ગંગા રે સતી એમ બોલિયાં રે,
ત્યાં નહિ માયાનો જરીયે લેશ જી...
વીજળીને ચમકારે ...

બે ફૂલ ચઢાવે મૂર્તિ પર,
પ્રભુ નહી મળે સસ્તામાં,
ઈશ્વર પડ્યો નથી રસ્તામાં.
કૃષ્ણની પાસે જવું હોય તો,
થવું પડે સુદામા..
ઈશ્વર પડ્યો નથી..

સાચું છે એ સચરાચર છે,
સાચું છે એ અજરામર છે,
સાચું છે એ પરમેશ્વર છે.
પણ ચો ધારે વરસે મેહુલિયો તો,
મેળે એક ટીપામાં..
ઈશ્વર પડ્યો નથી..

રામનું સ્વાગત કરતા ઋષીઓ
જાપ જપંતા રહી ગયા.
એઠાં બોરને અમર કરી ને
રામ શબરીના થઈ ગયા.

નહી મળે ચાંદી સોનાના
અઢળક સિક્કા માં,
નહી મળે કાશીમાં કે મક્કા માં,
પણ નસીબ હોય તો મળી જાય
તુલસીના પત્તામાં…
ઈશ્વર પડ્યો નથી…

અવિનાશ વ્યાસ

 

રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો

દયાના સાગર થઇ ને, કૃપા રે નીધાન થઇ ને
છો ને ભગવાન કેવરાવો
પણ રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો
મારા રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો

સોળે શણગાર સજી મંદિરને દ્વાર તમે
ફૂલ ને ચંદન થી છો પૂજાઓ
પણ રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો
મારા રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો

કાચા રે કાન તમે ક્યાં ના ભગવાન તમે
અગ્નિ પરીક્ષા કોની કીધી
તારો પડછાયો થઇ જઇ ને
વગડો રે વેઠ્યો એને લોકોની વાતે ત્યાગી દીધી
પતિ થઇ ને પત્નીને પારખતાં ન આવડી
છો ને ઘટઘટના જ્ઞાતા થઇ ફૂલાઓ
પણ રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો
મારા રામ તમે સીતાજીની તોલે ન આવો

તમથીયે પહેલા અશોક વનમાં
સીતાજી એ રાવણને હરાવ્યો
દૈત્યોના બીચમા નીરાધાર નારી તો’યે
દશ માથાવાળો ત્યાં ના ફાવ્યો
મરેલા ને માર્યો તેમા કર્યું શું પરાક્રમ
અમથો વિજય નો લૂટ્યો લ્હાવો

મારા રામ તમે સીતાજી ની તોલે ન આવો
મારા રામ તમે સીતાજી ની તોલે ન આવો.

                                

લીંપ્યું ને ગૂંપ્યું મારું આંગણું રે

લીંપ્યું ને ગૂંપ્યું મારું આંગણું રે

પગલીનો પાડનાર દ્યોને રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

દળણાં દળીને હું  ઊભી  રહી

કુલેરનો માગનાર દ્યોને રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

મહીડાં વલોવીને હું ઊભી રહી

માખણનો માગનાર દ્યોને રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

પાણીડાં ભરીને હું તો ઊભી રહી

છેડાનો  ઝાલનાર દ્યોને  રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

રોટલાં ઘડીને  હું તો ઊભી  રહી

ચાનકીનો માગનાર દ્યોને રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

ધોળો ધફોયો  મારો સાડલો  રે

ખોળાનો ખૂંદનાર દ્યોને રન્નાદે

    વાંઝિયાં મે'ણાં માતા દોહ્યલાં

      સ્વરઃ રતિકુમાર વ્યાસ

વિશ્ર્વંભરી અખિલ વિશ્ર્વતણી જનેતા,
વિધ્યાધરી વદનમાં વસજો વિધાતા.
દુર્બુદ્ધિને દૂર કરી સદબુદ્ધિ આપો,
મામ પાહિ ઓમ ભગવતી ભવદુઃખ કાપો…

ભૂલો પડી ભવરણે ભટકું ભવાની,
સૂઝે નહીં લગીર કોઈ દિશા જવાની,
ભાસે ભયંકર વળી મનના ઉતાપો…. મામ

આ રંકને ઉતરવા નથી કોઈ આરો,
જન્માંધ છું જનની હું ગ્રહી હાથ તારો,
ના શું સુણો ભગવતી શિશુના વિલાપો…. મામ

મા ! કર્મ જન્મ કથની કરતાં વિચારું,
આ સૃષ્ટિમાં તુજ વિના નથી કોઈ મારું,
કોને કહું કઠણ યોગ તણો બળાપો…. મામ

હું ક્રોધ કામ મદ મોહ થકી છકેલો,
આડંબરે અતિ ઘણો મદથી બકેલો,
દોષો થકી દુષિતના કરી માફ પાપો…. મામ

ના શાસ્ત્રના શ્રવણનું પયપાન પીધું,
ના મંત્ર કે સ્તુતિ કથા કદી કાંઈ કીધું,
શ્રદ્ધા ધરી નથી કર્યા તવ નામ જાપો…. મામ

રે! રે! ભવાની બહુ ભૂલ થઈ જ મારી,
આ જિંદગી થઈ મને અતિશે અકારી,
દોષો પ્રજાળી સઘળા તવ છાપ છાપો…. મામ

ખાલી ન કોઈ સ્થળ છે વિણ આપ ધારો,
બ્રહ્માંડ માં અણુ અણુ મહીં વાસ તારો,
શકિત ન માપ ગણવા અગણિત માપો…. મામ

પાપે પ્રપંચ કરવા બધી વાતે પૂરો,
ખોટો ખરો ભગવતી પણ હું તમારો,
જાડયાંધકાર કરી દૂર સુબુદ્ધિ પાપો…. મામ

શિખે સુણે રસિક છંદ જ એક ચિત્તે,
તેના થકી ત્રિવિધ તાપ ટળે ખચિતે,
વાધે વિશેષ વળી અંબા તણા પ્રતાપો…. મામ

શ્રી સદગુરુ શરણમાં રહીને યજું છું,
રાત્રિ દિને ભગવતી તુજને ભજુ છું,
સદભકત સેવક તણા પરિતાપ ચાપો…. મામ

અંતર વિશે અધિક ઊર્મિ થતાં ભવાની,
ગાઉં સ્તુતિ તવ બળે નમીને મૃડાની,
સંસારના સકળ રોગ સમૂળ કાપો,
હે માત! ‘કેશવ’ કહે તવ ભકિત આપો…. મામ

ધૂણી રે ધખાવી બેલી અમે તારા નામની
ધૂણી રે ધખાવી બેલી અમે તારા નામની

ભૂલો રે પડ્યો રે હંસો આંગણે ઊડીને આવ્યો
તન-મનથી તરછોડાયો, મારગ મારગ અથડાયો
હે ગમ ના પડે રે એને ઠાકુર તારા નામની
ધૂણી રે ધખાવી બેલી…

કોને રે કાજે રે જીવડા ઝંખના તને રે લાગી
કોની રે વાટ્યું જોતા ભવની આ ભાવટ ભાગી
હે તરસ્યું રે જાગી જીવને ભક્તિ કેરા જામની
ધૂણી રે ધખાવી બેલી

પ્રથમ પહેલા સમરીએ સ્વામી તમને સુંઢાળા,
રિદ્ધિસિદ્ધિના દેવ દેવતા, મહેર કરો મહારાજ (૨)

માતારે જેના પાર્વતી સ્વામી તમને સુંઢાળા
પિતા શંકર દેવ દેવતા, મહેર કરો મહારાજ (૨)

ઘી સિંદુરની સેવા ચડે,સ્વામી તમને સુંઢાળા
ગળામાં ફૂલડાની હાર દેવતા, મહેર કરોને મહારાજ (૨)

કાનમાં કુંડળ ઝળહળ સ્વામી તમને સુંઢાળા
ગળામાં મોતીડાની માળ દેવતા મહેર કરોને મહારાજ

પાંચ લાડુ તમને પાય ધરું સ્વામી તમને સુંઢાળા
લડી લડી પાય લાગુ દેવતા મહેર કરોને મહારાજ (૨)

રાવતરણશીની વિનતી સ્વામી તમને સુંઢાળા
ભક્તોને હો જો સહાય દેવતા, મહેર કરો મહારાજ (૨)

રામદે પીરનો હેલો

હેઈ... હે જી રે...

હે... રણુજાના રાજા

અજમલજીના બેટા

વીરમદેના વીરા

રાણી હેતલના ભરથાર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હેઈ... હેલો મારો સાંભળો

રણુજાના રાય

હુકમ કરો તો પીર

જાત્રાયું થાય

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... હે... હે જી રે...

હે... વાણિયો ને વાણિયણે

ભલી રાખી ટેક

પુત્ર ઝૂલે પારણે તો

જાત્રા કરશું એક

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... વાણિયો ને વાણિયણ

જાત્રાએ જાય

માલ દેખી ચોર

એની વાંહે વાંહે જાય

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... હે જી રે...

હે... ઊંચી ઊંચી ઝાડિયું ને

વસમી છે વાટ

બે હતા વાણિયા ને

ત્રીજો થયો સાથ

મારો હેલો સાંભળો જી

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... હે જી રે...

ઊંચા ઊંચા ડુંગરા ને

વચમા છે ઢોલ

મારી નાખ્યો વાણિયો ને

માલ લઈ ગયા ચોર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે...

હે... ઊભી ઊભી અબળા

કરે રે પોકાર

સોગટે રમતા પીરને

કાને ગયો સાદ

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે લીલુડો છે ઘોડલો ને

હાથમાં છે તીર

વાણિયાની વહારે ચઢ્યા

રામદે પીર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હેઈ... હેલો મારો સાંભળો

રણુજાના રાય

હુકમ કરો તો પીર

જાત્રાયું થાય

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે...

હે... ઊઠ ઊઠ અબળા

ગઢમાં તું જો

ત્રણે ભુવનમાંથી

શોધી લાવું ચોર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... ભાગ ભાગ ચોરટા

તું કેટલેક જઈશ

વાણિયાનો માલ તું

કેટલા દહાડા ખઈશ

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... રણુજાના રાજા

અજમલજીના બેટા

વીરમદેના વીરા

રાણી હેતલના ભરથાર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... આંખે કરું આંધળો ને

ડીલે કાઢું કોઢ

દુનિયા જાણે

પીર રામદેનો ચોર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

લાયજાનો વાણિયો ને

ભલી રાખી ટેક

રણુંજા શહેરમાં વાણિયે

પહેરી લીધો વેશ

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... હોજી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હેઈ... હેલો મારો સાંભળો

રણુજાના રાય

હુકમ કરો તો પીર

જાત્રાયું થાય

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

હે... રણુજાના રાજા

અજમલજીના બેટા

વીરમદેના વીરા

રાણી હેતલના ભરથાર

મારો હેલો સાંભળો

હો... હો... જી

હો જી રે મારો હેલો સાંભળો જી

તમે ભાંગો મારા દલડાની ભ્રાતા...
તમે ખોલો મારા રૂદિયાના તાળા...
                      મારા દુખ દારિદ્રય મટી જાતા...
                      ગણપતિ દાતા મેરે દાતા

મૂળ મહેલમાં વસે ગુણેશા
ગુરુ-ગમસે ગમ પાતા... ગુણપતિ દાતા
                      રૂમઝુમ રૂમઝુમ નેપુર બાજે
                      મધુર ચાલ ચલંતા.. ગુણપતિ દાતા

ખીર ખાંડને અમૃત ભોજન...
ગુણપતિ લાડુડા પાતા...
                      ધૂપ ધ્યાનને કરું આરતી
                      ગુગળના ધૂપ હોતા..ગુણપતિ દાતા

તોરલ પુરીજી રૂખડિયો બોલ્યા
મરજીવા મોજું પાતા...
                      ગુણપતિ દાતા

તમે ભાવે ભજીલ્યો ભગવાન જીવન થોડું રહ્યું.

કંઈક આત્માનું કરજો કલ્યાણ જીવન થોડું રહ્યું.

એને દીધેલ કોલ તમે ભૂલી ગયા,

જુઠી માયાને મોહમાં ઘેલા થયા.

         ચેતો ચેતો શું ભૂલ્યા છો ભાન. જીવન થોડું રહ્યું...

બાળપણને જુવાનીમાં અડધું ગયું.

નથી ભક્તિના મારગમાં ડગલું ભર્યું.

         હવે બાકી છે તેમાં દયો ધ્યાન. જીવન થોડું રહ્યું...

પછી ઘડપણમાં શંકર ભજાશે નહિ,

લોભ વૈભવ ને ધનને તજાશે નહિ.

         બનો આજથી પ્રભુમાં મસ્તાન. જીવન થોડું રહ્યું...

જરા ચેતીને ભક્તિનું ભાતું ભરો,

કઈંક ડર તો પ્રભુજીનો દિલમાં ધરો,

         છીએ થોડા દિવસના મહેમાન. જીવન થોડું રહ્યું...

પછી આળસમાં દીન બધા વીતી જાશે,

પછી ઓચિંતું યમનું તેડું થશે,

         નહિ ચાલે તમારું તોફાન. જીવન થોડું રહ્યું...

નવાં  કલેવર  ધરો, હંસલા !  નવાં  કલેવર ધરો,

ભગવી  કંથા  ગઈ  ગંધાઈ, સાફ  ચદરિયા  ધરો

હંસલા ! નવાં કલેવર ધરો.

મોતી તણો  તેં ચારો  માની ચણિયાં  વિખનાં ફળો,

કણ  સાટે  છો  ચુગો કાંકરી, કૂડના  બી  નવ ચરો

હંસલા ! નવાં કલેવર ધરો.

ગગન  તારલે  અડવા  ઊડતાં પૃથ્વીથીય  ટળ્યો;

ઘૂમો સીમાડા આભ તણા, પણ ધરણી નવ પરહરો

હંસલા ! નવાં કલેવર ધરો.

અધુઘડી આંખે  જોયું  તે સૌ પુરણ દીઠું કાં ગણો ?

આપણાં દીઠાં અસત ઘણેરાં, નીરખ્યાનો શો બરો !

હંસલા ! નવાં કલેવર ધરો.

રાત પડી તેને પરોઢ સમજી  ભ્રમિત બા'ર નીસર્યો

હવે હિંમતમાં રહો  જી  રુદિયા ! અનહદમાં સંચરો

હંસલા ! નવાં કલેવર ધરો..

-ઝવેરચંદ મેઘાણી

પગ તમે ધોવા દ્યો રઘુરાયજી…

 પ્રભુ મને શક પડ્યો મનમાંય,

પગ મને ધોવા દ્યો’ – ટેક

 રામ લખમણ જાનકી એ, તીર ગંગાને જાય જી (૨);

નાવ માંગી નીર તરવા (૨),

ગુહ બોલ્યો ગમ ખાઈ. પગ મને. ૧

 ’રજ તમારી કામણગારી, નાવ નારી થઈ જાય જી (૨);

 તો અમારી રંક-જન ની (૨), આજીવિકા ટળી જાય, પગ મને. ૨

 જોઈ ચતુરતા ભીલ જનની, જાનકી મુસકાય જી (૨)

 ’અભણ કેવું યાદ રાખે (૨

), ભણેલ ભૂલી જાય !, પગ મને. ૩

 ’આ જગતમાં દીનદયાળુ ! ગરજ-કેવી ગણાય જી; (૨)

 ઊભા રાખી આપને પછી (૨)

, પગ પખાળી જાય.’ પગ મને. ૪

 નાવડીમાં બાવડી ઝાલી, રામની ભીલરાય જી(૨)

; પાર ઊતરી પૂછીયું ‘તમે (૨),

શું લેશો ઉતરાઈ.’ પગ મને. ૫

 ’નાયીની કદી નાયી લ્યે નઈ, આપણે ધંધાભાઈ જી (૨);

’કાગ’ લ્યે નહિ ખારવાની (૨),

ખારવો ઉતરાઈ.’ પગ મને.

 

તારા આંગણિયા પૂછીને જે કોઈ આવે રે..

આવકારો મીઠો આપજે રે જી..

તારે કાને રે સંકટ કોઈ સંભળાવે રે..

બને તો થોડાં કાપજે રે જી..

માનવીની પાસે કોઈ, માનવી ન આવે રે..

તારા દિવસો દેખીને દુનિયા આવે તો..

આવકારો મીઠો આપજે રે જી..

કેમ તમે આવ્યા છો? એવું નવ પૂછજે રે..

એને ધીરે રે ધીરે તું બોલવા દેજે રે..

આવકારો મીઠો આપજે રે જી..

વાતું એની સાંભળીને, આડું નવ જોજે રે..

એને માથું રે હલાવી હોંકારો દેજે રે..

આવકારો મીઠો આપજે રે જી..

‘કાગ’ એને પાણી પાજે, ભેળો બેસી ખાજે રે..

એને ઝાંપા રે સુધી તું મેલવાને જાજે રે..

આવકારો મીઠો આપજે રે જી..

1.